Γιορτή της Μητέρας & Πένθος:
Μητέρα για Πάντα
Η Γιορτή της Μητέρας πέρασε. Τα social αρχίζουν να ηρεμούν από τις οικογενειακές φωτογραφίες, τα λουλούδια και τα χαμόγελα. Όμως ξέρω καλά πως για σένα, δεν ήταν εύκολη αυτή η μέρα αν έχεις χάσει το παιδί σου, όπως και εγώ. Ξέρω λοιπόν, πως δεν άκουσες εκείνο το "Μαμά, σ' αγαπώ", και ξέρω, πως κάθε "Χρόνια πολλά σε όλες τις μαμάδες" πονάει εκεί βαθιά στο κέντρο της καρδιάς σου.
Εσύ, όμως θέλω να ξέρεις, ότι δεν έπαψες ούτε στιγμή να είσαι μητέρα - μια αλήθεια που κανείς και τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει.
Η μητρότητα δεν έχει ημερομηνία λήξης
Θέλω να σου πω κάτι που ίσως χρειάζεσαι να ακούσεις: Η σύνδεση σου με το παιδί σου δεν τελειώνει ποτέ. Δεν είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει κανένα πιστοποιητικό θανάτου, γιατί είναι μια ανεξίτηλη σχέση που ο θάνατος δεν μπορεί να αγγίξει. Η αγάπη σου είναι εδώ, ζωντανή, αληθινή - και η απουσία του παιδιού σου δεν την κάνει λιγότερο δυνατή.
Είσαι ακόμα μητέρα, με όλη τη δύναμη και την ομορφιά που κρύβει αυτή η λέξη.
Η μητρότητα είναι κάτι πολύ βαθύτερο. Είναι αυτή η αόρατη κλωστή που συνδέει την καρδιά σου με την καρδιά του παιδιού σου - μια κλωστή που δεν κόβεται με τον θάνατο.
Ήξερες ότι η Γιορτή της Μητέρας ξεκίνησε από πένθος;
Δεν ξέρω αν το γνωρίζεις, αλλά αυτή η γιορτή που τώρα γεμίζει τα καταστήματα με κάρτες, λουλούδια και δώρα ξεκίνησε (στην σύγχρονη ιστορία, γιατί οι πρώτες αναφορές για Γιορτή της Μητέρας και της μητρότητας έρχονται από την αρχαία Ελλάδα ) από το πένθος. Η Anna Jarvis, η γυναίκα που καθιέρωσε τη Γιορτή της Μητέρας στην Αμερική τον 20ό αιώνα, δεν είχε η ίδια παιδιά. Ήθελε να τιμήσει τη μητέρα της μετά το θάνατο της, και το πιο σημαντικό, όλες τις μητέρες που είχαν υποφέρει με την απώλεια των παιδιών τους. Των παιδιών που χάθηκαν στον πόλεμο.
Anna Marie Jarvis / wikipedia.org/
Ποια ήταν η Anna Jarvis;
Η Anna Jarvis (1864–1948) ήταν μια Αμερικανίδα κοινωνική ακτιβίστρια από τη Δυτική Βιρτζίνια. Δεν είχε δικά της παιδιά, αλλά είχε βαθύ θαυμασμό και αγάπη για τη μητέρα της, Ann Reeves Jarvis, η οποία ήταν και η ίδια ακτιβίστρια, οργανώνοντας ομάδες “Μητέρες για την Εργασία” (Mother’s Day Work Clubs) για να φροντίζουν τραυματίες στον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο.
Πώς ξεκίνησε η Γιορτή της Μητέρας;
Μετά τον θάνατο της μητέρας της το 1905, η Anna Jarvis αποφάσισε να δημιουργήσει μια μέρα αφιερωμένη στη μνήμη και την προσφορά των μητέρων. Πίστευε ότι η αγάπη της μητέρας ήταν ανεκτίμητη και αξίζει ιδιαίτερη τιμή. Πίεσε την πολιτεία και τον Τύπο, και το 1914, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Woodrow Wilson καθιέρωσε επισήμως τη Δεύτερη Κυριακή του Μαΐου ως Mother’s Day.
Γιατί μετάνιωσε και την πολέμησε;
Η Jarvis εξοργίστηκε όταν είδε τη μέρα να εμπορευματοποιείται. Η ίδια οραματιζόταν κάτι απλό, προσωπικό και βαθύ: ένα γράμμα αγάπης ή μια απλή χειρονομία ως εκδήλωση τιμής. Όμως, πολύ γρήγορα, εταιρείες όπως ανθοπωλεία, είδη δώρων και ζαχαροπλαστεία άρχισαν να την εκμεταλλεύονται εμπορικά.
Έτσι αργότερα
• Έκανε εκστρατείες κατά των εταιρειών που κέρδιζαν χρήματα από τη ημέρα.
• Κατέθεσε μηνύσεις για να ακυρώσει τη χρήση του όρου Mother’s Day από οργανισμούς.
• Συνελήφθη ακόμα και σε διαδήλωση εναντίον φιλανθρωπικού δείπνου για τη Μητέρα (!), γιατί πίστευε πως χρησιμοποιούσαν το όνομα για κέρδος.
• Ξόδεψε όλη της την περιουσία πολεμώντας αυτό που η ίδια είχε δημιουργήσει.
Τι πήγε λάθος;
Η ιδέα της Anna Jarvis βασιζόταν στη βαθιά, προσωπική, μη εμπορική τιμή προς τη μητέρα. Αλλά το κοινό — και κυρίως η αγορά — προσάρμοσαν τη γιορτή στις δικές τους ανάγκες. Από πράξη αγάπης και ευγνωμοσύνης έγινε:
• Μια ακόμη γιορτή κατανάλωσης
• Ένα προϊόν για κάρτες, λουλούδια και σοκολάτες
• Μια κοινωνική υποχρέωση, αντί για προσωπική σύνδεση
Ένα παράδοξο τέλος
Η Anna Jarvis πέθανε φτωχή, άτεκνη και ξεχασμένη, σε ψυχιατρική κλινική. Εκεί, ω τι ειρωνεία.. η φροντίδα της χρηματοδοτήθηκε από… παραγωγούς καρτ-ποστάλ και ανθοπωλεία που κέρδιζαν από τη γιορτή που εκείνη είχε ξεκινήσει και μετά πολέμησε.
Τώρα ξέρεις ότι αυτή η ημέρα δεν ήταν αρχικά σχεδιασμένη για εμπορικούς σκοπούς με δώρα και γλυκά. Ήταν μια μέρα μνήμης, τιμής και αναγνώρισης του αόρατου πόνου που κουβαλούν τόσες μητέρες. Ήταν μια μέρα για γυναίκες σαν εσένα.
Η σύγχρονη εκδοχή αυτής της γιορτής μπορεί να έχει χάσει την αρχική της σημασία, όμως όλοι μας τη γιορτάσαμε - πήραμε και δώσαμε ευχές. Αλλά τώρα; Που το παιδί σου δεν ζει πια; Που αντί να σου φέρει λουλούδια, του πήγες εσύ; Ξέρω πολύ καλά ότι το έκανες!
Μα εγώ θέλω να σου πω κάτι: Μπορεί να μην άκουσες εκείνο το "Μαμά, σ'αγαπώ" που λαχταρούσες. Μπορεί τα χέρια σου να κρατούν μόνο αναμνήσεις αντί για δώρα. Όμως το είπες ποτέ στον εαυτό σου; "Είμαι ακόμα μητέρα. Είμαι αιώνια μητέρα." Γιατί αυτή είναι η αλήθεια που κανείς δεν μπορεί να σου πάρει.
Αυτό που περνάς είναι από τα πιο σκληρά πράγματα που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος. Η απώλεια του παιδιού σου είναι κάτι που αντιβαίνει στη φυσική τάξη των πραγμάτων. Είναι ένας πόνος που δεν ακολουθεί τους συνηθισμένους κανόνες του πένθους, για όποιον ή ό,τι άλλο έχουμε χάσει στη ζωή μας,
Δεν "ξεπερνιέται" - όμως μεταμορφώνεται.
Γιατί, κάθε μέρα, εσύ σηκώνεσαι να πας στη δουλειά σου. Κάθε πρωί, παίρνεις μια ανάσα και συνεχίζεις. Βρίσκεις τη δύναμη να κρατήσεις ζωντανή τη μνήμη, και όπου βρίσκεις την ευκαιρία να μιλήσεις για το παιδί σου, (ελπίζω και εύχομαι) το κάνεις. Αυτή η αθέατη σου γενναιότητα, είναι κάτι που πολλοί δεν καταλαβαίνουν, αλλά που αξίζει να αναγνωριστεί. Σήμερα, από εμένα.
Κάθε φορά που κρατάς μια ανάμνηση, κάθε φορά που αφήνεις ένα λουλούδι στο παιδί σου, κάθε φορά που αφηγείσαι μια ιστορία για το παιδί σου - είσαι μητέρα. Κάθε φορά που χαμογελάς (με ακόμα δακρυσμένα μάτια), κάθε φορά που στέκεσαι στα πόδια σου μετά από μια μέρα που νόμιζες ότι δεν θα αντέξεις - είσαι μητέρα. Και ίσως αυτή η εκδοχή της μητρότητας να είναι η πιο δυνατή απ' όλες.
Ξέρεις δεν υπάρχει λέξη στα λεξικά του κόσμου να περιγράφει την ορφάνια μας από το παιδί μας.
Έψαξα πολύ.. βρήκα συμφραζόμενα, ολόκληρες προτάσεις ή λέξεις περίεργες αλλά στην καθομιλουμένη δεν υπάρχει αντίστοιχη του «ορφανός »..
Ξέρεις γιατί ; Η δική μου θεωρία είναι : Γιατί ποτέ δεν σταματάς να είσαι μητέρα. Δεν χρειάστηκε να βρεθεί λοιπόν μια τέτοια λέξη.
Η αγάπη που υπάρχει μέσα σου δεν μετριέται με το αν ζει το παιδί σου ή όχι. Δεν μετριέται με το αν ήσουν καλή μητέρα ή όχι. Δεν μετριέται επίσης με το τι σκέφτονται οι γύρω σου για εσένα που τολμάς να ζεις μετά την απώλεια σου .. Μετριέται με το πόσο βαθιά έχεις δουλέψει την απώλεια, και έτσι το παιδί σου ζει μέσα σου αιώνια, και έχει αλλάξει την ύπαρξη σου. Με το πόσο βαθιά έχει χαραχτεί στην καρδιά σου, πόσο βαθιά, συνεχίζει να σε εμπνέει να ζεις, και να αγαπάς.
Έτσι μετά τη Ημέρα της Μητέρας, σε σκέφτομαι ιδιαίτερα και θέλω να σου πω χρόνια πολλά !
Αξίζεις ένα μήνυμα, ένα λουλούδι, μια αγκαλιά. Αξίζεις να ακούσεις πως είσαι ακόμα μητέρα, με όλη τη σημασία και την αξία της λέξης. Αξίζεις τη γιορτή σου, όπως κάθε μητέρα.
Μερικές φορές, οι άνθρωποι αποφεύγουν να μιλήσουν για το παιδί σου από φόβο ότι θα σε πληγώσουν. Αλλά πολλές μητέρες λένε ότι ένας από τους μεγαλύτερους φόβους τους είναι ότι το παιδί τους θα ξεχαστεί. Οπότε, το να αναφέρεις το όνομα του, να μοιραστείς μια ανάμνηση, να αναγνωρίσεις την ύπαρξη του - αυτά μπορεί να είναι τα πιο σημαντικά δώρα. Από εσένα για εσένα
Τι μπορείς να δημιουργήσεις
Πολλές μητέρες που έχουν χάσει τα παιδιά τους δημιουργούν νέες παραδόσεις για να τιμήσουν τη Γιορτή της Μητέρας και τη μνήμη του παιδιού τους. Κάποιες φυτεύουν λουλούδια ή δέντρα. Άλλες επισκέπτονται αγαπημένα μέρη. Μερικές γράφουν γράμματα ή ποιήματα. Κάποιες ανάβουν απλά ένα κερί.
Μπορεί να βρεις παρηγοριά στο να δημιουργήσεις τη δική σου τελετή, έναν τρόπο να τιμήσεις τόσο το παιδί σου όσο και τη μητρότητα σου. Δεν υπάρχουν σωστοί ή λάθος τρόποι να το κάνεις αυτό. Το μόνο που έχει σημασία είναι να νιώσεις εσύ συνδεδεμένη με την ταυτότητα σου ως μητέρα, με τον τρόπο που έχει νόημα για σένα.
Η μνήμη μας έτσι όπως υπάρχει στο υλικό μας πεδίο έχει μια παράξενη μαγεία. Μπορεί να φέρει πόνο και παρηγοριά ταυτόχρονα. Οι αναμνήσεις από το παιδί σου - το γέλιο του, το άγγιγμα του, τα λόγια του - μπορεί να είναι τόσο ζωντανές που σχεδόν πονούν. Αλλά είναι επίσης ένας τρόπος να κρατήσεις ζωντανή τη σύνδεση.
Αυτό που ίσως χρειάζεται να ακούσεις τώρα
Μπορεί να μην πήρες την κάρτα με το "Χρόνια πολλά μαμά" που τόσο αξίζεις. Μπορεί να μη σου έφεραν λουλούδια ή πρωινό στο κρεβάτι. Αλλά θέλω να ξέρεις κάτι:
Είσαι αγαπημένη. Είσαι μητέρα. Το παιδί σου υπήρξε, και η ύπαρξη του άλλαξε τον κόσμο, τον κόσμο σου, έστω και για λίγο. Κανείς δεν μπορεί να σου πάρει αυτή την αλήθεια.
Τι θα ήθελα να σου πω αν ήμουν δίπλα σου
Αν ήμουν δίπλα σου τώρα, θα σε ρωτούσα για το παιδί σου. Για το όνομα του. Για τα πράγματα που του άρεσαν. Για τον τρόπο που γελούσε. Για τα όνειρα του. Θα ήθελα να ακούσω τις ιστορίες σου.
-Αυτό θα ήταν το καλύτερο δώρο για εμάς αυτή την ημέρα: Ακόμη κι αν δεν μπορούν να καταλάβουν πλήρως τον πόνο μας μπορούν οι δίπλα μας να αναγνωρίσουν ότι το παιδί μας υπήρξε, αγαπήθηκε, και συνεχίζει να έχει σημασία για εμάς. Να αναγνωρίσουν ότι είσαι μητέρα – σήμερα, αύριο, για πάντα.-
Η γενναιότητα της συνεχιζόμενης αγάπης
Για μένα, εσύ είσαι ο ορισμός της λέξης. Γιατί, παρά τον αβάσταχτο πόνο, συνεχίζεις να αγαπάς. Συνεχίζεις να κρατάς το παιδί σου στην καρδιά σου. Συνεχίζεις να είσαι μητέρα.
Υπάρχει μια αόρατη κοινότητα γύρω σου.
Γυναίκες που καταλαβαίνουν, που έχουν περπατήσει σε παρόμοια μονοπάτια. Γυναίκες που μπορούν να ανοίξουν και να κρατήσουν τον χώρο για τον πόνο σου, χωρίς να προσπαθούν να τον «γιατρέψουν» Γυναίκες που ξέρουν ότι κάποιες πληγές δεν κλείνουν ποτέ - απλώς μαθαίνεις να ζεις με αυτές.
Μπορεί να τις συναντήσεις σε ομάδες υποστήριξης, σε διαδικτυακές κοινότητες, ή ακόμα και τυχαία, σε μια συζήτηση που ξεκινά στο σούπερ μάρκετ. Πολλές από αυτές τις γυναίκες έχουν βρει τρόπους να τιμούν τα παιδιά τους - με φιλανθρωπίες, με τελετές μνήμης, με την προσφορά βοήθειας σε άλλους που υποφέρουν.
Δεν είσαι μόνη, ακόμα κι αν μερικές φορές έτσι νιώθεις. Υπάρχουν χιλιάδες γυναίκες σαν εσένα σε όλο τον κόσμο. Γυναίκες που περπατούν στους δρόμους, πηγαίνουν στις δουλειές τους, ζουν τις ζωές τους – και κουβαλούν την αγάπη για ένα παιδί που έχει φύγει. Είμαστε μια αόρατη κοινότητα, συνδεδεμένες με αόρατες κλωστές αγάπης και πόνου.
Από εμένα σε εσένα
Ξέρω ότι τίποτα απ' όσα σου λέω δεν μπορεί να γεμίσει το κενό που νιώθεις. Δεν μπορεί να φέρει πίσω το παιδί σου. Δεν μπορεί να κάνει τις μέρες σαν τη Γιορτή της Μητέρας ευκολότερες.
Αλλά ελπίζω τουλάχιστον να ξέρεις ότι δεν είσαι αόρατη. Ότι η μητρότητα σου αναγνωρίζεται. Ότι το παιδί σου υπήρξε, και έχει σημασία.
Σου εύχομαι να βρίσκεις στιγμές γαλήνης κάθε μέρα. Σου εύχομαι να νιώσεις την αγκαλιά όσων σε αγαπούν. Και πάνω απ' όλα, σου εύχομαι να νιώσεις την υπερηφάνεια για τη μητέρα που είσαι - μια μητέρα που αγαπά τόσο βαθιά, που η αγάπη της ξεπερνά τα όρια του χρόνου και του χώρου.
Η αγάπη σου έχει σημασία. Εσύ έχεις σημασία. Και το παιδί σου, όπου κι αν βρίσκεται, νιώθει την αγάπη σου. Πάντα.
Με βαθιά αγάπη και σεβασμό,
Κατερίνα
Υ.Γ. Αν κάποια στιγμή ο πόνος γίνει αβάσταχτος, σε παρακαλώ να θυμηθείς αυτή τη φράση: Η αγάπη σου έχει αξία. Η μητρότητα σου έχει αξία. Εσύ έχεις αξία. Και άλλες γυναίκες σαν εσένα νιώθουν το ίδιο αυτή τη στιγμή. Δεν είσαι μόνη στο ταξίδι σου.
